ROK-0404

10.2-NEN 9997-1

► ROK‎ (13 C)

Eistekst

Bij de toetsing van het opdrijfmechanisme (UPL = UPLift) gelden de volgende bepalingen:

• Voor de volumieke gewichten van weerstandbiedende blijvende belastingen (beton en/of grond) moeten “representatieve gemiddelde” waarden worden aangehouden.
  Toelichting: zie 1.
• Bij twijfel over de dichtheid van het (grond)water, moet voor de dichtheid van zout (zee)water worden uitgegaan (10,25 kN/m³).
• Door waarneming tijdens de bouw (volumieke gewichten en maattoleranties) moet altijd worden nagegaan of de ontwerpuitgangspunten ook daadwerkelijk gerealiseerd zijn. Indien noodzakelijk moeten compenserende maatregelen worden genomen.
  Toelichting: zie 2.
• Wrijvingskrachten in (eventuele) glijvlakken mogen niet in rekening worden gebracht.
  Toelichting: zie 3.
• Bij tunnels moet als belastingsgeval rekening worden gehouden met het tijdelijk verwijderen van een laag grond ter dikte van 0,5 m boven de tunnel. Hierbij hoeft geen rekening te worden gehouden met het tegelijkertijd verwijderen van de laag grond en het in verband met onderhoud verwijderen van asfalt, wegmeubilair en tunneltechnische installaties.

Hierna zijn specifieke bepalingen opgenomen voor de toetsing van het opdrijfmechanisme (UPL) voor achtereenvolgens:

1. Niet-afgezonken tunnels gefundeerd op staal (ROK-0399),
2. Afgezonken tunnels gefundeerd op staal (ROK-0391),
3. Tunnels gefundeerd op (trek)palen (ROK-0499),
4. Folieconstructies (ROK-0500, ROK-0685 en ROK-0686).

Toelichting

1. Met “representatieve gemiddelde” waarde wordt een volumiek gewicht bedoeld welke, in relatie tot bijvoorbeeld het volume van een tunnelmoot, als gemiddelde waarde met een grote betrouwbaarheid (> 95%) aanwezig is. Het totale verticale evenwicht van een tunnel wordt niet significant nadelig beïnvloed door een zeer plaatselijk lager volumiek gewicht. Voor beton kan in het ontwerpstadium een variatie van +/- 0,7 kN/m³ worden toegepast. Als richtlijn kan bijvoorbeeld voor gewapend beton worden uitgegaan van een minimaal volumiek gewicht van 24,5 - 0,7 = 23,8 kN/m³.
2. De voorgeschreven partiële factor g_G;stb = 0,9 is bedoeld om onzekerheden af te dekken qua volumieke dichtheden, maattoleranties en rekenonnauwkeurigheden, etc. Aangezien deze factor niet veel ruimte laat voor onzekerheden, is het van belang om de gehanteerde uitgangspunten te toetsen aan gerealiseerde waarden van volumieke gewichten en maattoleranties
3. Teneinde de verticale vervormingen te beperken, moet voorkomen worden dat het verticale evenwicht afhankelijk is van zich vormende glijvlakken. Bijvoorbeeld bij de aanwezigheid van oren aan een tunnelmoot mag alleen de verticale kolom grond boven het oor in rekening worden gebracht.

Onderliggende eisen

ROK-0500, ROK-0499, ROK-0391, ROK-0399

Links

Paragraaf ROK	NEN 9997-1
Brondocument	Geotechnisch ontwerp van constructies – Deel 1: Algemene regels.
Objecttype	Tunnel
Thema	Civiel
Periode	Ontwerpfase

ROK vragen

Belastingcombinatie UPL

Voorkeursdefinitie:
verzameling van minerale en/of organische materialen die handmatig in water kunnen worden gescheiden (bron: Geotechnisch onderzoek en beproeving - Identificatie en classificatie van grond - Deel 1: Identificatie en beschrijving (incl. Nederlandse bijlage:2019))

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
1. Verhouding tussen massa en volume van het materiaal (volumieke massa, soortelijke massa). 2. <droge korrels> De massa per volume van het droge toeslagmateriaal met poriën. (bron: Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Stof die wordt gevormd door de chemische verbinding van twee waterstofatomen en een zuurstofatoom. Bij normale temperatuur en druk is water een vloeistof zonder specifieke kleur en geur. (bron: Wikipedia, de vrije encyclopedie (NL))

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
chemische verbinding die bestaat uit kationen (positieve ionen) en anionen (negatieve ionen), die door ionaire aantrekkingskrachten aan elkaar zijn verbonden. (bron: Wikipedia, de vrije encyclopedie (NL))

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Mariene (zoute) wateren, met uitzondering van de binnenwateren van staten, met inbegrip van de zeebodem en ondergrond daarvan; (bron: Conditiemeting - Definities en foto's van decompositie en gebreken, code: CB)

Alternatieve definitie(s)

Engelse definitie:

Civiel-bouwkundige constructie die onderdeel is van een weg bij kruising met een andere weg, spoorweg, waterweg of een terreinverdieping, waarbij grond en/of (grond)water moet worden gekeerd en/of een overdekt gedeelte van meer dan 80 m ontstaat voor de onderdoorgaande weg. N.B. deze definitie wijkt af van de definitie van tunnels in de Nederlandse Tunnelwet. Hierin is een tunnel pas een tunnel als de lengte langer is dan 250 meter. Met betrekking tot deze tunnels stelt de Tunnelwet enige bepalingen die mogelijk afwijken van de ROK.

Voorkeursdefinitie:
Kokervormig kunstwerk onder een of meerdere wegen, spoorwegen, waterwegen en/of andere hindernissen, als ondergrondse doorgang voor verkeer, leidingen of dieren. (bron: Nomenclatuur van weg en verkeer)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Geheel van fysieke activiteiten, die erop gericht zijn om de functies van een systeem gedurende de levensduur in voldoende mate te laten vervullen. (bron: Handreiking prestatiegestuurde risicoanalyses)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Gesloten verharding bestaande uit asfaltbeton of andere met bitumen gebonden materialen. (bron: Informatiemodel Grootschalige topografie)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Naast, in, op of boven de verharding aangebrachte voorwerpen ten dienste van het verkeer. (bron: Nomenclatuur van weg en verkeer)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Geheel van de tunnel- en verkeerskundige installaties inclusief de bediening, besturing, bewaking en dataverkeer tussen verkeerscentrales en tunnel, voor zover vallend binnen de systeemafbakening van het RWS tunnelsysteem. (bron: Afkortingen en definities tunnelsysteem)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Legering bestaand uit ijzer en koolstof. (bron: Wikipedia, de vrije encyclopedie (NL))

Alternatieve definitie(s)

Ad. 1, Niet-afgezonken tunnels gefundeerd op staal
Voor de partiële factoren voor de toetsing van het opdrijfmechanisme moet NEN 9997, Tabel A.15 worden aangehouden.
Voor de toetsing van het opdrijfmechanisme gelden de volgende bepalingen:

1. De tunnel ligt volledig rondom in het water
   Veranderlijke (ongunstige) opdrijfkrachten zijn alleen aanwezig indien overspannen water onder de constructie aanwezig is. Voor die situatie moet γ _Q;dst = 1,5 worden aangehouden. Voor overige situaties geldt voor de waterdruk γ _G;dst = 1,0.
2. De tunnel ligt deels in het water
   Voor de laagste grondwaterstand geldt γ _G;dst= 1,0. Voor de variatie van de grondwaterstand gebaseerd op bijvoorbeeld peilbuismetingen geldt γ _Q;dst= 1,5. Indien de grondwaterstand na vermenigvuldiging met γ _Q;dst= 1,5 fysiek niet kan optreden (bjvoorbeeld als dit boven het peil van vollopen van de constructie ligt), mag de fysieke grens met γ _G;dst= 1,0 worden aangehouden.
   Indien de extreme waterstand met een overschrijdingskans van 3,9·10^-5 of 1,3·10^-5 op jaarbasis voor resp. CC2 en CC3 wordt gehanteerd (d.w.z. 3,9·10^-3 resp. 1,3·10^-3 over de ontwerplevensduur van 100 jaar), mag voor de extreme waterdruk γ _G;dst= 1,0 worden aangehouden. Hierbij moet rekening worden gehouden met mogelijke trendwijzigingen in de ontwerplevensduur van de constructie (bijvoorbeeld waterwinning, peilwijziging, invloed wijziging peilbeheer van rivier/beek, wijzigingen als gevolg van klimaatveranderingen). Hieraan moet, indien noodzakelijk, een geohydrologisch (grond)watermodel ten grondslag liggen.

Ad. 2, Afgezonken tunnels gefundeerd op staal
Voor afgezonken tunnels geldt een minimale korreldruk van gemiddeld 5 kN/m². Dit is exclusief het gewicht van tunnelinstallaties, asfalt en ballast op het dak.

Ad. 3, Tunnels gefundeerd op trekpalen
In afwijking op CUR-Aanbeveling 77 is het toepassen van gladde betonnen of gladde stalen palen ter plaatse van het verankeringsgebied in de vloer niet toegestaan.

Bij de toepassing van relatief slappe trekelementen (zoals bijvoorbeeld Gewi-ankers) onder ongewapende onderwaterbetonvloeren moeten de puntvormige opleggingen geschematiseerd worden overeenkomstig de stijfheid van deze relatief slappe trekelementen. Het schematiseren als starre steunpunten van dit type trekelementen is onjuist en daarom niet toegestaan.

Ad. 4, Folieconstructies
De ontwerpuitgangspunten van folieconstructies zijn opgenomen in “CUR Rapport 221, Handboek folieconstructies”. In aanvulling hierop gelden de volgende bepalingen voor de toetsing van het opdrijfmechanisme (UPL). Voor de partiële factoren voor de toetsing moet NEN 9997-1, Tabel A.15 worden aangehouden.

Voor vervolg zie onderliggende eisen.

Voor de laagste grondwaterstand geldt γ_G;dst = 1,0. Voor de variatie van de grondwaterstand gebaseerd op peilbuismetingen geldt γ_Q;dst= 1,5. Indien de grondwaterstand na vermenigvuldiging met γ_Q;dst= 1,5 fysiek niet kan optreden (bijvoorbeeld als dit boven het peil van vollopen van de constructie ligt), mag de fysieke grens met γ_G;dst= 1,0 worden aangehouden.

Indien de extreme waterstand met een overschrijdingskans van 3,9·10^-5 of 1,3·10^-5 op jaarbasis voor resp. CC2 en CC3 wordt gehanteerd (d.w.z. 3,9·10^-3 resp. 1,3·10^-3 over de ontwerplevensduur van 100 jaar), mag voor de extreme waterdruk γ_G;dst = 1,0 worden aangehouden.

Hierbij moet rekening worden gehouden met mogelijke trendwijzigingen in de ontwerplevensduur van de constructie (bijvoorbeeld waterwinning, peilwijziging, invloed wijziging peilbeheer van rivier/beek, wijzigingen als gevolg van klimaatveranderingen). Hieraan moet, indien noodzakelijk, een geohydrologisch model ten grondslag liggen.

Voorkeursdefinitie:
Verhouding tussen (de mate van invulling van) een behoefte en de gebruikte middelen. (bron: Handreiking Value Engineering)

Alternatieve definitie(s)

Engelse definitie:

Voorkeursdefinitie:
De inhoud of het volume van een voorwerp (lichaam, ruimtelijke figuur) is de grootte van het gebied in de ruimte (drie- (of hoger-) dimensionaal) dat door het voorwerp wordt ingenomen. (bron: Objecttypenbibliotheek Rijkswaterstaat (NL), code: quantity-volume)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Apart segment waaruit een tunnelelement is opgebouwd. Tussen de verschillende tunnelmoten van één tunnelelement bevinden zich mootvoegen (bron: Handboek Tunnelbouw)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
1. Gemiddelde waarde of mediane waarde. 2. Verwachte uitkomst van het gemiddelde. (bron: Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
<sluiting van kunstwerk> Betrouwbaarheid van de sluitingsoperatie van de hoogwaterkerende keermiddelen van een waterkerend kunstwerk. (bron: Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Component dat ervoor zorgt dat de delen van de omvattende constructie goed ten opzichte van elkaar kunnen bewegen door het minimaliseren van de wrijving. (bron: Objecttypenbibliotheek Rijkswaterstaat (NL), code: OBI0458)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Een aanbeveling van professionals over wat het beste kan worden gedaan, gegeven een bepaalde omstandigheid. (bron: Beheersystematiek Openbare Ruimte)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Beton waarin een wapening (1) is aangebracht om trekspanningen op te nemen. (bron: Nomenclatuur van weg en verkeer)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Factor waarmee een representatieve waarde vermenigvuldigd (of gedeeld) wordt ter verkrijging van de rekenwaarde. De partiële factoren dienen om onzekerheden in belastingen, materiaaleigenschappen, rekenmethodes, gevolgen van falen en de overschrijdingskans van grenstoestanden in rekening te brengen. (bron: Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
de waarde waar een stakeholder voor staat: dat wat hij belangrijk vindt. (bron: RWS Intranet - LIOM 2.0 Uitleg over terminologie en gebruik)

Alternatieve definitie(s)

Voorkeursdefinitie:
Denkproces dat resulteert in een randvoorwaarde (bron: AOA Begrippen- en Definitielijst)

Alternatieve definitie(s)

Engelse definitie:

Voorkeursdefinitie:
Verticale constructie die kan dienen als drager. (bron: Objecttypenbibliotheek Rijkswaterstaat (NL), code: OBI0451)

Alternatieve definitie(s)